Ana Sayfa » Budama ve Gübreleme

Budama ve Gübreleme

Bütün canlılar gibi bitkilerin de bakıma ve beslenmeye ihtiyaçları vardır. Genel olarak bitkiler kendi doğaları gereği ilerleyen yıllarda kendi ihtiyaçlarını kendileri giderirler. Örneğin zamanla alt dallarını, üstteki dallar gölgelediği için dökerek veya iklim şartları elverişsiz olduğu zamanlarda ( aşırı sıcak ve soğuklarda ) yapraklarını ve dallarını küçülterek, kendilerini bir nevi korur ve kendi bakımlarını kendileri yaparlar. Bitkiler, beslenirken de mevcut ortamdaki bitki besin maddelerinin elverdiği ölçüde topraktan aldıkları besin maddesine göre gelişim sergilerler. Eğer biz bitkileri bulundukları ortamda kendi kendilerine bırakırsak kendi yaşamlarını devam ettirme gücüne sahiptirler. Böyle olmakla beraber yaşadığımız kentlerde, bitkilerin gelişimine ve bakımına elimizdeki imkanlar dahilinde katkıda bulunmamız gerekmektedir. Bitkilerin gelişimine yardımcı olabileceğimiz en önemli konulardan biri bitki besin maddeleri ve budamadır. Budama bitkilerin dikiminden itibaren ilerleyen yıllarda bitkinin gelişiminin iyi olması ve sağlıklı bir form kazanması için yapılır. Elimizdeki bir bitki henüz toprağa dikilmeden önce kök budaması dediğimiz kazık, kırılmış veya hastalıklı kök uzantıları kesilerek yapılır. Dikim tamamlandıktan sonra ise varsa kırılan dallar ve bitkinin mevcut kök sistemi tarafından besleyemeyeceği dallar kesilerek bitkiye fayda sağlanır. Budama teknik bir konu olduğu için , yapılan her budama doğru değildir. Her bitkinin budama tekniği farklı olup, bitkinin büyüme hızına gölge veya güneşe dayanıklılığına, ilerdeki göze hitap edecek form yapısına, su ve ışık isteğine göre farklılık arz eder. Hiçbir zaman bir çamla bir kavak aynı metod kullanılarak budanmamalıdır. Eğer çamı kavak gibi budarsak ilerde o çamın göze çirkin görünen bozuk bir formda, odun kalitesi düşük ( budaklı bir gövdeye sahip olacağı için ) bir ağaç olmasına sebep oluruz. Kavak çam gibi budanırsa (yani alt dalları gerekmedikçe kesilmez ise ) yine göze çirkin görünen ve bitkinin gelişimini olumsuz etkileyen bir durum ortaya çıkar. Budama zorunlu haller hariç ( yazın insanların geçişini engelleyen ve trafik levhalarını kapatan dallar, kışın kar ve fırtınadan kırılan dallar gibi ) gerekmedikçe bahar aylarında yapılır.Ağacın yaşına bulunduğu konuma ve hangi amaçla yetiştirildiğine ( peyzaj ,odun üretimi,rüzgar ve kum fırtınalarına karşı çit bitkisi…) bağlı olarak budanır. Budama ağaca zarar vermemek için keskin budama aletleri ile yapılarak, budama bittikten sonra oluşan büyük yaralar böcek ve diğer zararlılara karşı aşı macunuyla kapatılmalıdır. Budama insanlarda olduğu gibi, kırılan kuruyan ve hastalıklı dalların uzaklaştırılması, bitkinin güzel bir form ve görünüm kazanabilmesi için uygun zamanlarda ve her bitki için en uygun teknik uygulanarak yapılmalı ve budanan kısımlar ( kesilen bitki artıklarına böcek gelmemesi, bitkilerin kesilmesinden sonra kuruyan dalların yangın çıkarmaması ve artıklarının çirkin görünmemesi için ) ortamdan uzaklaştırılmalıdır.

Gübreleme ise bitkinin gelişimi için gerekli olan bitki besin maddelerini bitkiye hazır olarak verilmesi ve bitkinin gelişiminin düzenlenmesi için verilir. Bitkiler,toprakta bulunan bitki besin maddelerini kökleriyle alarak, bir çok işlemden geçtikten sonra kendi gelişimleri için kullanırlar. Bazı bitki besin maddeleri toprakta çok miktarda bulunmalarına rağmen bitkiler tarafından kolayca alınamazlar. Bu yüzden bitkilerin ihtiyaç duydukları besin maddelerinin bitkiye hazır yollardan faydalanacağı yapıda (kimyasal bileşimi alınabilir olarak )verilmelidir. Kireçli ve killi topraklar bitki besin maddesini alımını zorlaştırdıkları için toprağın pH değerini düzenleyen ve bitkilerin gelişimine fayda sağlayan organik veya inorganik güreler kullanılmalıdır. Gübrelerin, baharda bitkilerin gelişimini hızlandırıcı yaz ve kış aylarında bitkilerin zararlı böceklere hastalıklara ve dona karşı dayanıklılığını artırıcı, özelliklerinin yanı sıra toprak karakterini düzenleme gibi bir çok faydası vardır.Gübreleme yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli husus verilen gübrenin uygun olup olmadığı ,verilme zamanı ve oranıdır.Yanlış zamanda yanlış oranda uygulanan gübre bitkiye faydadan çok zarar verir.Ayrıca bitkinin ihtiyacı olmadığı halde , arazi toprak tahlili yapılmadan ve bitkinin hangi bitki besin maddelerine ihtiyaç duyduğu dikkate alınmadan verilen gübre bitkiye faydadan çok zarar verir.Bitkiler doğal olarak yaşamlarını devam ettirir iken kendilerine en uygun ortamı seçer ve o ortamda hayatlarını devam ettirirler. Bitkileri kendi doğal ortamlarının dışında herhangi başka bir yerde yetiştirmek ve onları yaşatmak istiyorsak bitkilerin ihtiyaç duyduğu ortamı hazırlamak ona göre bitki seçmek ve seçtiğimiz bitkinin ihtiyaç duyduğu bitki besin maddesi, su, ışık ,nem, sıcaklık… gibi unsurları sağlamamız gerekmektedir. Aksi taktirde bitki ya istenilen gelişimi gösteremez yada kısa bir süre sonra ölür.